„Istotą nowego sposobu patrzenia jest różnorodność. Różnorodność oczu i rozmaitość oglądanych widoków. Jeden człowiek ocenia wypadki z punktu widzenia biskupa, drugi pod kątem widzenia ceny flanelowych kaftaników, inny z punktu widzenia wesołej zabawy. Każdy ze swego punktu widzenia dostrzega inną postać zjawiska – odmienny pokład rzeczywistości. Otóż ja chcę patrzeć równocześnie wszystkimi oczami” – mówi jedna z postaci Kontrapunktu, porte-parole autora, pisarz Filip Quarles. Kontrapunkt, jedna z wielu w XX wieku powieści o artystach, jest realizacją program Quarlesa. Jej bohaterowie – malarze, pisarze, dziennikarze, politycy, filozofowie, uczeni, kabotyni i święci, arystokraci i parweniusze, damy i kokoty, matrony i kobiety wyzwolone – choć są nośnikami autorskich idei (intelektualizm jako model życia, szanse cywilizacji, ludzie jako obiekty przyrodnicze, obowiązki artysty), nie traca wyrazistości psychologicznej i pełni wymiaru.