„Nowa baśń”, 6-tomowy cykl powieści historycznych Teodora Parnickiego, wydawany w Warszawie w latach 1962-70. Zapowiedzią cyklu była powieść „Srebrne orły” (1944), której bohater, mnich Aron, przeszedł do t. l, stając się jedną z głównych postaci cyklu „Nowa baśń”. Cykl obejmuje okres 1000 1at historii Starego i Nowego Świata oraz Polski, od czasów Chrobrego po naszą współczesność. Pozbawiona uporządkowanej fabuły, przedstawia hipotezy, domysły i spekulacje na temat przypuszczalnego przebiegu zdarzeń – a nie same zdarzenia, refleksje nad dynamiką historii, mieszaniem się kultur, upływem czasu, istotą człowieka, jego świadomością historyczną i granicami zdolności poznawczych – a nie opisy faktów. Traktuje historię jako zbiór otwartych możliwości, a nie zamkniętych dokonań. Tom l „Robotnicy wezwani o jedenastej” (1962), rozważa problem równowartości kultur, „odkrywanych” w niejednakowym czasie przez europejską cywilizację chrześcijańską. Dzieje wypraw Wikingów do prekolumbijskiej Ameryki w X i XI w. łączą się ze zdarzeniami historycznymi i legendarnymi w Polsce (sprawa św. Stanisława), na Rusi, w Bizancjum, Skandynawii, Anglii, Islandii. Tom 2, „Czas siania i czas zbierania” (1963), przenosi problematykę t. l w XIV i XV stulecie, podejmując wątki legend arturiańskich i fantastyczną hipotezę o ocaleniu od stosu Joanny d’Arc dzięki wywiezieniu jej do Meksyku. Wyprawy Kolumba, a po nim konkwistadorów hiszpańskich stanowią pretekst do refleksji historiozoficznej. Tematem rozmyślań bohatera t. 3, „Labirynt” (1964), jest nieudany spisek, który miał Cortezowi uniemożliwić podbój i grabież Meksyku. Terenem zdarzeń jest tu częściowo Polska, jednym z wątków – dzieje małżeństwa S. Orzechowskiego. Zarysowujący się już wcześniej problem wyboru pomiędzy ojczyzną a ponadnarodowym katolicyzmem wysuwa się na plan pierwszy w t. 4, „Gliniane dzbany” (1966), w związku z wojnami i prześladowaniami religijnymi w Europie doby kontrreformacji. Tom 5, „Wylęgarnie dziwów” (1968), jest w cz. l utopią przyszłościową, napisaną jakoby przez jednego z XVII-wiecznych bohaterów „Nowej baśni” i zawiera m. in. wizję wydarzeń w Polsce w XX w.; cz. 2 to dyskusja nad zagadką autorstwa tego tekstu. Wyraźnie nabiera tu znaczenia obecność refleksji autotematycznej, która pojawia się już od t. 3, a wysunie się na plan pierwszy w t. 6, „Palec zagrożenia” (1970), gdzie grupa postaci nowobaśniowych przeprowadza sąd nad autorem dzieła. Z „Nową baśnią” łączą się powieści pisane równolegle przez Parnickiego i uzupełniające cykl pod względem zdarzeń, postaci i tła historycznego: „Tylko Beatrycze” (1962), „I u możnych dziwny” (1965), „Zabij Kleopatrę” (1968), „Inne życie Kleopatry” (1969), „Tożsamość” (1970).
