Zygmunt Haupt (1907-1975) jest jednym z najwybitniejszych i zarazem najmniej docenionych XX-wiecznych autorów polskich. W jego opowiadaniach, pisanych oryginalną polszczyzną, dominuje tematyka kresowa (galicyjska) oraz wojenna, ale nie są to utwory typowo epickie, ponieważ prezentacja świata zewnętrznego jest podporządkowana rozmyślaniom nad problemami uniwersalnymi. Nie opis rzeczywistości minionej, lecz autoanaliza, rozważanie natury prawdy, istoty sztuki, miejsca człowieka w przyrodzie i w kulturze oraz namysł nad indywidualnymi uwarunkowaniami poznania – to zagadnienia w twórczości Haupta najistotniejsze. Refleksja nad nimi prowadzona jest jednak w sposób literacki, a więc niesystematyczny i subiektywny, niekiedy wręcz liryczny. Haupt posługuje się narracją pierwszoosobową, wspomnieniową, jednoznacznie autobiograficzną, ale rezultatów sięgania pamięcią wstecz nie porządkuje chronologicznie, zachowując ich asocjacyjną kolejność. Obecna edycja jest najobszerniejszą i jednocześnie pierwszą poprawną filologicznie prezentacją dorobku tego znakomitego pisarza, przygotowaną na stulecie jego urodzin.
