Wspomnienia Beaty Obertyńskiej (1898-1980), poetki, córki Maryli Wolskiej, są jedną z pierwszych relacji o łagrach w polskiej literaturze. Autorka, więźniarka sowieckiego reżimu – w 1940 roku aresztowana, opisuje wojenną tułaczkę i egzystencję ”na nieludzkiej ziemi”. Wnikliwie i ze szczegółami odtwarza przerażającą rzeczywistość; aresztowanie i bezpodstawne przetrzymywanie w więzieniu na Brygidkach, wywózkę do łagru pod Workutę, katorżniczą pracę w kołchozie, ocalenie przez rosyjskiego lekarza-skazańca, zwolnienie z obozu na mocy amnestii dla Polaków. Poszukiwanie armii polskiej rozpoczyna w wojennym życiu Obertyńskiej etap ”na tak zwanej wolności”. W skrajnych warunkach przedostaje się z Uralu w okolice Morza Kaspijskiego, gdzie pod Bucharą odnajduje wreszcie polski obóz. W 1944 roku wyemigrowała do Londynu, w którym zamieszkiwała do śmierci. Relację Obertyńskiej cechuje żywiołowa narracja, bogate opisy realiów rzeczywistości wojennej; wspomnienia, choć dotyczą najcięższych doświadczeń XX wieku, którym była poddana, są pozbawione nurtu martyrologicznego. Książkę „W domu niewoli” Obertyńska opublikowała po raz pierwszy w Rzymie w 1946 roku pod pseudonimem Marta Rudzka.
